Vlaams Mantelzorgplan

Vlaams Mantelzorgplan 2022-2024

Het tweede Vlaams Mantelzorgplan zet in op herkenning, erkenning en ondersteuning van mantelzorgers. Zowel in de brede samenleving, als in zorg, welzijn, op de werkvloer en in het onderwijs.

​Het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg (VEM), onderdeel van VIVEL, werkte mee aan het ontwerp van het tweede plan voor 2022-2024 en stond in voor de coördinatie van de uitvoering, met steun van de Vlaamse Overheid.

Verbinding is hierbij het sleutelwoord. Verbinding met de 6 erkende en andere mantelzorgverengingen, met de mantelzorgers zelf en met verschillende beleidsdomeinen als Opgroeien, Werk, Jeugd, Geestelijke gezondheidszorg, Zorg en Welzijn.

​​​5 projecten ​2022-2024

​De Vlaamse Overheid investeerde 1 miljoen euro aan relancemiddelen om onderstaande projecten in 2022-2024 uit te voeren. Deze projecten werden getrokken door de erkende mantelzorgverenigingen:

1. Mantelzorgbeleid op het werk (projectleiding door Mantelzorgnetwerk)
   1 op 3 Vlamingen is mantelzorger, en 7 op 10 combineert dit met een job. Dit project sensibiliseert werkgevers en personeelsdiensten om aandacht te hebben voor mantelzorgers op de werkvloer. Een training voor HR-medewerkers, infosessies voor mantelzorgers op de werkvloer of een begeleidingstraject van A tot Z op maat van een onderneming behoren tot de mogelijkheden om werkgevers te ondersteunen bij het installeren van een mantelzorgvriendelijk(er) personeelsbeleid.
2. Mantelzorgondersteuning bij scharniermomenten (projectleiding door Coponcho en OKRA-Zorgrecht)
   Scharniermomenten in de zorg, zoals een opname in een ziekenhuis of woonzorgcentrum, zijn ook voor de mantelzorger ingrijpende momenten. Toch worden ze op deze cruciale momenten vaak vergeten. Dit project wil zorgprofessionals sensibiliseren en de tools aanbieden om mantelzorgers zoveel mogelijk te betrekken bij het zorgproces en bij beslissingen over de zorg van hun naaste.
3. Jonge mantelzorgers (projectleiding door Samana en Steunpunt Mantelzorg)
   Jonge mantelzorgers moeten net als andere jongeren kunnen deelnemen aan alle facetten van het leven. Dit project zet in op sensibilisering en projecten in het onderwijs, zodat jonge mantelzorgers beter (h)erkend en ondersteund worden.
4. Psychologische begeleiding bij mantelzorgers (projectleiding door Onbegrensd)
   Mantelzorgers zijn de stille helden van de zorg. Vaak iets té stil. Ze schenken hun aandacht aan de noden van anderen en zien dat als vanzelfsprekend. Maar hun draagkracht kent grenzen. Dit project wil de psychische noden van mantelzorgers bespreekbaar maken en voorzien in laagdrempelige vormen van psychosociale ondersteuning.
5. Optimalisatie van de website mantelzorgers.be (projectleiding door Vlaams Expertisepunt Mantelzorg/VIVEL)
   Mantelzorgers zien vaak niet het bos door de bomen van verlofstelsels, premies en statuten die verspreid zitten over verschillende instanties. Met de vernieuwing en promotie van de website www.mantelzorgers.be, komt er een centraal informatiepunt dat basisinformatie rond mantelzorg toegankelijk en helder bundelt.​

Vervolg projecten Mantelzorgplan 2025-2026

Twee jaar lang liepen verschillende projecten en sensibiliseringscampagnes, werden tools ontwikkeld of verduurzaamd, en werden mantelzorgers op de radar gezet. Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez benadrukte het belang van blijvende (h)erkenning en ondersteuning van mantelzorgers door het voorzien van extra middelen voor de periode januari 2025 tot juni 2026.

5 projecten 2025-2026

De vervolgprojecten zijn:

1. Versterken van de werkende mantelzorger (projectleiding door Mantelzorgnetwerk)
2. Mantelzorgondersteuning door professionals tijdens het zorgproces (projectleiding door OKRA-Zorgrecht)
3. Het ondersteunen van mantelzorgers bij de opname en/of ontslag in een ziekenhuis (projectleiding door Coponcho)
4. Ondersteuning van jonge mantelzorgers (projectleiding door Samana en Steunpunt Mantelzorg)
5. Psychosociale begeleiding van mantelzorgers (projectleiding door Onbegrensd)

Het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg staat nog steeds in voor de coördinatie en zet daarnaast in op communicatie en algemene sensibilisering rond mantelzorg.

Herbekijk hieronder het webinar met toelichting van de projectdoelstellingen, de geplande acties en de meerwaarde voor zowel mantelzorgers als partners. Dit webinar richt zich tot zorgraden, lokale besturen en alle relevante stakeholders.

Download hier de presentatie met een korte samenvatting van de projecten en links naar websites, communicatiematerialen en registraties.